Stichting Landgoed Baest
Naam van de instelling: Stichting Landgoed Baest
RSIN: B 8201.89.741
Postadres: Dr. Jan van de Mortellaan 3, 5091 JJ Oost-, West- en Middelbeers
Algemeen beleidsplan van Stichting Landgoed Baest
Doelstelling van Stichting Landgoed Baest
Landgoed Baest is ruim 800 jaar oud en beslaat ongeveer 500 hectare, waarvan 262 hectare rijksmonumentaal beschermd is. In de Aanwijzing tot Rijksmonument wordt de Historische Buitenplaats Baest beschreven als “van algemeen cultuur-, architectuur- en tuinhistorisch belang vanwege het in oorsprong Middeleeuwse hoofdgebouw, dat in de 16e eeuw zijn classicistische uitstraling kreeg; vanwege de bij de Buitenplaats behorende historische tuin- en parkaanleg, die een gaaf bewaard en in Nederland relatief zeldzaam voorbeeld is van een ornamental farm; vanwege de ornamentele en functionele waarden van de gebouwde tuinonderdelen en gebouwen binnen het Complex.”
Landgoed Baest werd in 1997 onderscheiden als “het mooiste Landgoed van Brabant”.
Het Landgoed was 250 jaar in het bezit van dezelfde familie en werd in 2008 overgedragen aan Stichting Landgoed Baest, met als belangrijkste statutair doel het Landgoed als een Rijksmonument Complex Historische Buitenplaats te beschermen en in stand te houden. Sindsdien zijn de publieke functies van het Landgoed verder uitgebreid. Als NSW-Landgoed was Baest al sinds jaar en dag opengesteld voor publiek.
Het algemeen belang dat Landgoed Baest vertegenwoordigt, betreft met name zijn historische en zeldzame karakter van een ornamental farm.
Ornamental farm
In de 18e eeuw ontwikkelden landgoedeigenaren in heel Europa belangstelling voor het ontwerpen en inrichten van het landschap. Veel landgoederen danken daaraan hun hoge landschappelijke kwaliteit. In Engeland resulteerde deze belangstelling onder meer in de zogeheten ornamental farm. In Nederland zijn er slechts enkele voorbeelden van. In een ornamental farm worden landbouw en landschap, het nuttige en het aangename, op een uitgekiende wijze gecombineerd en tot een visueel genoegen gemaakt. De klassieke elementen van het boerenbedrijf, zoals de hoeves en de stallen, de akkers, de weilanden, de wild- en houtwallen, de groentetuinen en de boomgaarden, worden ontworpen binnen een parkachtige structuur van heggen, lanen, beken, slingerpaden, vijvers, zichtassen en bloementuinen. Het nuttige en het aangename worden in één ensemble met elkaar verbonden. Ruimtelijke ordening en ruimtelijke ervaring worden geoptimaliseerd. Op Landgoed Baest vervult dit model – in onderlinge samenhang – economische, ecologische en cultuurhistorische functies.
Werkzaamheden van de Stichting
De werkzaamheden van de Stichting betreffen het behoud en de ontwikkeling van het Landgoed als een uniek voorbeeld van een ornamental farm, gelegen in een beekdal dat voor de regionale waterhuishouding van belang is. Het beleid van de Stichting is daarom uitdrukkelijk gericht op duurzaamheid, biodiversiteit en landschappelijke kwaliteit. Daartoe werkt de Stichting samen met het Brabants Landschap, Waterschap De Dommel, Bosgroep Zuid, de gemeente Oirschot en de provincie Noord-Brabant. In 2010 hebben deze partijen een convenant gesloten, teneinde een duurzame ontwikkeling van het Landgoed te waarborgen. De economische activiteiten van het Landgoed staan ten dienste van deze doelstelling.
Wijze van verwerving van inkomsten
De wijzen waarop de noodzakelijke inkomsten worden verworven, worden bepaald en beperkt door de instandhoudingsverplichting van de Stichting. Daarom is gekozen voor economische activiteiten die aansluiten op het karakter van het Landgoed en de instandhouding ervan bevorderen. Naast de verkoop van hout uit de productiebossen, de verhuur van de monumentale panden, de verpachting van weilanden, de uitgifte van jachtrechten en de aanleg van een natuurbegraafplaats, is gekozen voor biologisch-dynamische landbouw. Deze betreft met name de veredeling van zaadvaste groenterassen, zaadvermeerdering en de teelt van deze groenterassen.
Het Landgoed probeert voorts actief subsidies te verwerven voor het onderhoud van de monumentale panden, het historische lanenpatroon, de bossen en de waterhuishouding.
Publieksfuncties
Landgoed Baest vervult verschillende publieksfuncties. Een van de hoeves is beschikbaar gesteld voor huwelijken, recepties, vergaderingen en andere bijeenkomsten. Vier maal per jaar worden seizoenswandelingen georganiseerd. Er wordt deelgenomen aan de “open tuin dagen”, en op afspraak kunnen belangstellenden een rondleiding krijgen in de tuinen van het Landgoed.
Het Landgoed heeft bovendien de ambitie uit te groeien tot een regionaal kenniscentrum inzake de problematiek van de uitstervende bijen. Daartoe wordt samengewerkt met Brabants Landschap, ZLTO, imkervereniging Ambrosius en de gemeente Oirschot.
Beheer en besteding van het vermogen
Het beheer over Landgoed Baest wordt gevoerd door het bestuur van de Stichting, daarin bijgestaan door een uitvoerend secretaris die de dagelijkse leiding over het Landgoed heeft.
Het vermogen van de Stichting wordt besteed aan de instandhouding en ontwikkeling van het Landgoed.
Het Beleidsplan van Stichting Landgoed Baest kunt u hier inzien.
Bestuur
Het bestuur van Stichting Landgoed Baest bestaat thans uit:
Ir. J. Baan, bestuurslid;
Mevr. V.L. van de Mortel-Henkell, bestuurslid;
R.J. van de Mortel, voorzitter;
Mr. dr. H.R. Bruggink, bestuurslid.
Landgoed Baest geconsolideerde jaarrekening 2023
Stichting Landgoed Baest – publicatie 2023